ΩΜΟΣ
Η άρθρωση του ώμου σχηματίζεται από τη συνένωση τριών οστών, της κλείδας, της ωμοπλάτης και του βραχιονίου. Η κλείδα είναι ένα οστό που παρουσιάζει διπλή κύρτωση σαν τελικό S και συνδέει το άνω άκρο με τον κορμό. Η ωμοπλάτη είναι ένα επίπεδο οστό σε τριγωνικό σχήμα και εξυπηρετεί τη σύνδεση του κορμού με το άνω άκρο. Το βραχιόνιο οστό αρθρώνεται με την ωμογλήνη σχηματίζοντας τη γληνοβραχιόνια άρθρωση.
Στη κίνηση του ώμου συμμετέχουν 3 αρθρώσεις:
- Γληνοβραχιόνια (βραχιόνιο με ωμοπλάτη).
- Ακρωμιοκλειδική (ωμοπλάτη με κλείδα).
- Θωρακοωμοπλατιαία (πτέρυγα ωμοπλάτης με θωρακικό τοίχωμα)
Ο ώμος αποτελεί την πιο κινητή άρθρωση του ανθρώπινου σώματος. Τόσο η κινητικότητα όσο και η σταθεροποίηση της ωμικής ζώνης απαιτεί τη συνδυασμένη λειτουργία και των 3 αρθρώσεων. Η μορφολογία της ωμικής ζώνης είναι τέτοια για να εξασφαλίζεται μεγάλο εύρος κίνησης. Η άρθρωση του ώμου πλαισιώνεται από μεγάλο αριθμό συνδέσμων και μυών για να επιτευχθεί σταθερότητα και έλεγχος των κινήσεων. Όταν ο ώμος πονά αιτία είναι κάποιος τραυματισμός ή επαναλαμβανόμενη κίνηση που μπορεί να προκαλέσει διόγκωση ή φλεγμονή γύρω από τους τένοντες. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν πρόκειται για σοβαρή πάθηση.
Στροφικό πέταλο
Το στροφικό πέταλο αποτελείται από τους τένοντες τεσσάρων μυών:
- Υπερακανθίου
- Υπακανθίου
- Υποπλατίου
- Ελάσσονος στρογγυλού
Οι παραπάνω μύες ξεκινούν από την ωμοπλάτη και καταλήγουν στην κεφαλή του βραχιονίου με τη μορφή τενόντων, περιβάλλοντάς τη μπροστά – πίσω και επάνω, σχηματίζοντας το στροφικό πέταλο. Οι τένοντες αυτοί είναι επιρεππείς σε τραυματισμούς και ρήξεις.
Ποιες οι πιθανότερες αιτίες που πονάει ο ώμος;
- Η φθορά που προκαλείται όσο μεγαλώνουν οι άνθρωποι.
- Δραστηριότητες που απαιτούν συχνή και συνεχή χρήση του ώμου.
- Τραυματισμοί.
- Κακή φυσική κατάσταση.
- Συστημικές νόσοι (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης).
Ώμος: ποιές είναι οι συχνότερες παθήσεις;
Οι πιο συχνές παθήσεις στην περιοχή του ώμου είναι:
- Η αρθρίτιδα.
- Τα κατάγματα της ζώνης του ώμου.
- Η θυλακίτιδα, φλεγμονή του θυλάκου που φυσιολογικά προστατεύει την άρθρωση και ενισχύει την ομαλή κίνηση και που μπορεί να οδηγήσει στο σύνδρομο του παγωμένου ώμου.
- Η εξάρθρωση ώμου.
- Η φλεγμονή ή/και η ρήξη των τενόντων του στροφικού πετάλου από τραυματισμό ή υπέρχρηση.
Ποια τα συμπτώματα των παθήσεων;
Τα συμπτώματα των παθήσεων είναι αρκετά κοινά. Οι ασθενείς παρατηρούν μείωση του εύρους των κινήσεων του ώμου και έντονο πόνο. Πριν την εξέλιξη της ιατρικής και τη χρήση της αρθροσκόπησης και της μαγνητικής τομογραφίας, οι παθήσεις στην περιοχή του ώμου καλούνταν γενικά με τον όρο περιαρθρίτιδα ώμου.
Τι είναι η αρθρίτιδα ώμου;
Η αρθρίτιδα ώμου δεν είναι αναστρέψιμη και συνήθως τα αίτια εμφάνισής της δεν είναι καθορισμένα. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να προέρχεται από κάποιο τραυματισμό. Η αρθρίτιδα ώμου χαρακτηρίζεται από καταστροφή του αρθρικού χόνδρου στη γληνοβραχιόνια άρθρωση. Στα πρώιμα στάδια μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά με φυσικοθεραπείες και αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Σε προχωρημένες καταστάσεις γίνεται αρθροπλαστική ώμου.
Τι καλείται παγωμένος ώμος;
Ο παγωμένος ώμος είναι μια πάθηση που παρατηρείται κυρίως σε άτομα ηλικίας από 40 ετών και πάνω. Πρόκειται για μία φλεγμονή του θυλάκου της άρθρωσης του ώμου και ξεκινά με έντονο πόνο και κατάργηση κάθε κίνησης . Ο ασθενής συνεχίζει να πονά ακόμα και όταν δεν κινείται. Συνήθως εμφανίζεται μετά από κάποιο τραυματισμό ή μετά από τενοντίτιδες ή είναι αγνώστου αιτιολογίας. Η πάθηση διαρκεί για μεγάλο διάστημα και υποχωρεί σταδιακά.
Τι είναι το εξάρθρημα ώμου;
Το εξάρθρημα συμβαίνει όταν η κεφαλή του βραχονίου απομακρύνεται εκτός της ωμογλήνης. Στις περισσότερες περιπτώσεις οφείλεται σε κάποιο τραυματισμό. Ανάλογα με τη θέση της εξαρθρωμένης κεφαλής, το εξάρθρημα χωρίζεται σε πρόσθιο, οπίσθιο και πολυκατευθυντικό. Γίνεται άμεση ανάταξη από ορθοπαιδικό ιατρό και ακολούθως σε δεύτερο χρόνο αποφασίζεται εάν χρειάζεται αρθροσκοπική αποκατάσταση ή όχι.
Τενοντίτιδα/ Ρήξη στροφικού πετάλου ώμου.
Οι τένοντες σχηματίζουν ένα σύμπλεγμα που ονομάζεται στροφικό πέταλο το οποίο κινείται ομαλά μεταξύ της κεφαλής του βραχιονίου και του υπακρωμιακού χώρου.Στις περιπτώσεις που ο χώρος αυτός στενεύει, φλεγμαίνουν και ο τένοντες, γίνονται οιδηματώδεις και όταν κινούνται προσκρούουν στην κάτω πλευρά του ακρωμίου.
Μπορεί να συνοδεύονται και από ρήξεις των τενόντων.
Κλινικά εκδηλώνεται με έντονο πόνο και περιορισμό κινήσεων της άρθρωσης του ώμου.
Η θεραπεία περιλαμβάνει στα αρχικά στάδια συντηρητική αγωγή με φυσικοθεραπείες και αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
Ακολούθως, αν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν γινονται ενδαρθρικές εγχύσεις κορτιζόνης.
Στις λίγες περιπτωσεις που ανθίστανται γίνεται αρθροσκοπική αποκατάσταση των βλαβών.
Μπορεί να συνοδεύονται και από ρήξεις των τενόντων.
Κλινικά εκδηλώνεται με έντονο πόνο και περιορισμό κινήσεων της άρθρωσης του ώμου.
Η θεραπεία περιλαμβάνει στα αρχικά στάδια συντηρητική αγωγή με φυσικοθεραπείες και αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
Ακολούθως, αν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν γινονται ενδαρθρικές εγχύσεις κορτιζόνης.
Στις λίγες περιπτωσεις που ανθίστανται γίνεται αρθροσκοπική αποκατάσταση των βλαβών.
Επίσκεψη στο ιατρείο
Με την επίσκεψη στον ιατρό, εκτελείται κλινική εξέταση για να διαπιστωθεί το σημείο που εντοπίζεται ο πόνος εάν επηρεάζει τον έναν ή και τους δύο ώμους, αν ο πόνος μετακινείται σε άλλη άρθρωση, αν ξεκίνησε ξαφνικά και είναι έντονος ή αν ήταν ήπιος αρχικά και στη συνέχεια επιδεινώθηκε. Αν κριθεί απαραίτητο γίνεται ακτινολογική εξέταση ή μαγνητική τομογραφία.
Πως αντιμετωπίζεται ο πόνος;
Η αντιμετώπιση του πόνου μπορεί να γίνει με ακινητοποίηση του ώμου,με τη λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, με εγχύσεις κορτιζόνης, αλλά και με θεραπεία σε φυσικοθεραπευτή για την αποκατάσταση του προβλήματος. Όταν ο ώμος συνεχίζει να πονάει ακόμα και μετά τη συντηρητική θεραπεία η μοναδική λύση είναι η χειρουργική αρθροσκοπική επέμβαση.